Vurige kinderen in de klas

Sep zit in groep 5 en haalt regelmatig het bloed onder de nagels van de leerkrachten vandaan. Tijdens de instructie praat hij door de les, hij loopt steeds van zijn tafel vandaan, leidt andere kinderen af en is brutaal als juf hem hierop aanspreekt. Als er zelfstandig gewerkt moet worden, loopt hij continu naar de wc, maakt rare, harde geluiden met zijn stem, lijf en voorwerpen en zit zijn buurvrouw te plagen. Hij heeft geregeld de lachers op zijn hand omdat een paar klasgenoten het wel stoer vinden wat hij doet.

Maar de meeste kinderen in de klas hebben last van hem en de juf ook. De leerkracht heeft al meerdere keren zijn naam genoemd en haar stem klinkt steeds bozer. Maar het boeit hem niet zoveel. Als juf zegt dat ze er klaar mee is en eist dat hij aan het werk gaat, praat hij haar na met een irritant, hoog stemmetje en steekt zijn tong uit. Vervolgens gaat hij hard met zijn been tegen zijn laatje beuken om maar zoveel mogelijk lawaai te maken.

Juf wordt boos en verheft haar stem, maar ook dat helpt niks. Tot Sep een ander kind heel hard op de rug slaat. Dan is de maat vol en juf stuurt hem naar de directeur om meer rust in de klas te krijgen. Sep weigert dit eerst, maar als de directeur hem komt halen, stormt hij woedend het lokaal uit.

Het is al de zoveelste keer dat het zo gaat. De leerkrachten zitten met de handen in het haar. Sep gedraagt zich steeds brutaler en gesprekken met ouders lossen niks op. Wat juf niet weet, is dat Sep meer dan gemiddeld gevoelig is. Daarnaast heeft hij een zeer sterke wil. Dit wordt ook wel Hooggevoelig & Sterke Wil genoemd (afgekort HGSW). Hij wil graag zelf bepalen in welke volgorde hij zijn werk maakt en op welke manier. En als hij zin heeft om naar buiten te gaan, dan wil hij dat ook meteen, nu! School voelt als een gevangenis voor hem. Maar als hij wel eens lekker aan het werk is, dan vindt Sep het vervelend als hij uit zijn concentratie wordt gehaald door juf omdat zij het nodig vindt om instructie te geven in het volgende vak. Ook heeft Sep last van de energie van andere kinderen. Zijn ‘voelsprieten’ staan altijd naar buiten. Geluiden, beelden en geuren komen intens bij hem binnen. Dit weet hij zelf alleen niet, want dit gebeurt onbewust. Bovendien verveelt hij zich. Alles is saai wat hij moet doen. Hij was laatst ‘voor straf’ naar de meester van groep 7 gestuurd. De kinderen kregen op dat moment geschiedenis. Sep hing aan meesters lippen. Dit was geen straf voor hem, daar leerden ze tenminste iets!

Als Sep in alle rust nadenkt over zijn gedrag en zijn woede-uitbarstingen, dan snapt hij zelf ook niet waarom hij zo doet. Met zijn vurige karakter zit hij zichzelf zo in de weg! Want aan de ene kant is hij gevoelig voor prikkels, maar aan de andere kant zoekt hij deze juist op. Hierdoor heeft hij geregeld een intern conflict met zichzelf en weet niet hoe hij dit moet uiten.

Vurige kinderen in de klas kan de sfeer behoorlijk beïnvloeden en kan alle rust doen verdwijnen. De leerkracht ziet alleen het ongewenste gedrag, maar wat zit daar onder? En wat gebeurt er als de leerkracht vanuit macht en boosheid reageert? Zou Sep dan rustiger worden? Hoe zou het zijn als Sep zich begrepen zou voelen en dat er niet alleen naar zijn gedrag wordt gekeken, maar naar welk gevoel eronder ligt?

Met grip voor de klas

Als leerkracht sta je soms voor een flinke uitdaging. Er wordt van jou verwacht te differentiëren, te zorgen voor een fijn leefklimaat binnen de groep, je administratie op orde te hebben, goed contact te hebben met de ouders, kinderen met speciale behoeften in kaart te hebben, dat je je blijft professionaliseren en ga zo nog maar even door.

Dat een leerkracht bij bovenstaand gedrag van een leerling niet meer rustig kan blijven, zal iedereen begrijpen. Maar hoe zou het zijn als het je wel zou lukken om vanuit empathie en rust grenzen te stellen? Door inzicht te krijgen in jezelf als leerkracht bepaal jij hoe jouw dag en die van de kinderen eruit gaat zien. Hoe fijn zou het zijn dat jij weet wat je kan doen om negatieve gedachten bij jezelf om te zetten naar een positief gevoel, waardoor niet alleen jouw dag, maar ook die van de kinderen leuk wordt! Met meer energie voor de klas staan, dat wil toch iedereen!

Het overdragen van kennis kan alleen als het kind in de basis vertrouwen heeft in jou als leerkracht. Als jij die veilige setting kan creëren, puur door er te zijn, is er ruimte voor een kind om te leren en dan zullen de resultaten van de leerlingen automatisch omhoog gaan.

Wie zijn wij?

Annelies Cornel is Integratieve Kindertherapeut, Systeemcoach, Specialist Hooggevoelig en Sterke Wil  en Hoogbegaafdheid, Rouwbegeleider, Opvoedopsteller en oudercoach en heeft haar praktijk in Amsterdam. De vele jaren ervaring die zij heeft opgedaan in het werken met mensen maakt dat zij snel ziet welke patronen er spelen en hoe iemand meer grip op zichzelf kan krijgen. Ook kan zij feilloos zien wat de behoefte is van kinderen. Juist ook in het schoolsysteem, omdat zij in haar praktijk werkt vanuit een systemische aanpak, waarbij altijd het kind, de ouders en school worden betrokken bij de begeleiding. 

Vera Donkerbroek is Integratieve Kindercounselor, Specialist Hooggevoelig en Sterke Wil, Systeemcoach, Trainer Faalangstreductietrainingen op het voortgezet onderwijs en leerkracht in het basisonderwijs. Zij woont samen met haar man en (bonus)zoons van 14, 17 en 20 in Bitgummole (Friesland) en heeft een praktijk aan huis, waar zij één op één begeleiding geeft aan kinderen/ jongeren en hun ouders.

Samen met Semko hebben wij onze krachten gebundeld. Wij bieden een krachtige training aan waarmee leerkrachten makkelijk toepasbare, doelgerichte en duidelijke ondersteuning krijgen in het basisonderwijs. Dit werkt niet alleen heel goed bij hooggevoelige kinderen (met een sterke wil), maar is toepasbaar op alle kinderen. Vurige kinderen zijn er in elke groep.

Onze visie

In het basisonderwijs wordt nog te vaak gekeken naar alleen het gedrag van een kind. Een reactie hierop kan zijn dat de leerkracht boos wordt en het kind gestraft wordt. Onze visie is: straffen werkt niet! Wij kijken naar wat het kind communiceert met zijn of haar gedrag en gaan op zoek naar welke behoefte hierbij onderliggend is, zodat daarop afgestemd kan worden. Als je een kind kan laten voelen dat alles goed is, dat jij snapt dat het kind even niet anders kan reageren zoals het doet, dan zal het zich begrepen voelen, en gehoord en gezien.

Wat bieden wij aan?

• Pakket A:

Anderhalve dag
Dag: theorie, kennismaken met de innerlijke familie
Dagdeel: casuïstiek bespreken vurige kinderen
Duur van de dag: 6 uren (3 uur voor en 3 uur na de lunch)
Duur van de halve dag: 3 uren

• Pakket B:

Workshop HGSW: een spoedcursus over het hooggevoelige kind met een sterke wil en hoe jij er als leerkracht voor kan zorgen dat de rust weer terugkeert in de klas.
Duur: 2 uren

• Pakket C:

Speciaal traject voor besturen/ directeuren:
Inzicht krijgen in jezelf en in het samenwerken met en de kwaliteiten van je team. Middels een IFD (Innerlijke Familie Drijfveren) test wordt het team in beeld gebracht. Hierna kan een individuele begeleiding/ coaching starten met de leerkracht of het hele team. Hierdoor haal je het beste naar boven bij ieder persoon en zorg je voor een team met enorm veel kwaliteiten, waarbinnen gebruik kan worden gemaakt van ieders kracht.

• Pakket D:

Ouderavond over Hooggevoelig & Sterke Wil
De trainingen zijn altijd maatwerk en in overleg met de teams en besturen.  

Inhoud van de teamscholing Vurige kinderen:

• Tijdens de theorie leer je alles over HGSW (Hooggevoelig & Sterke Wil), overprikkeling en onderprikkeling en wat een koe met 4 magen hiermee te maken heeft. Je leert waarom juist deze kinderen de graadmeter zijn van de klas en hoe je met deze inzichten voor meer rust kan zorgen in jouw klas. Hoe communiceert het kind met gedrag? Hoe krijg je een kind weer betrokken? Wij leren je te kijken naar de kwaliteiten van een hooggevoelig kind met een sterke wil, in plaats van te focussen op gedrag (de schaduwkanten van HGSW). Wanneer je begrijpt hoe deze kinderen in elkaar zitten, kan je als leerkracht beter aansluiting vinden en leer je af te stemmen op de behoeften van het kind.
• Je krijgt inzicht in wanneer er iets extra nodig is bij een kind, zonder dat dit extra tijd, energie en administratie kost.
• We bespreken casuïstiek aan de hand van door de leerkrachten ingebrachte casussen.
• Wat voor leerkracht ben jij en met welk been stap jij ’s morgens uit bed? We gaan ontdekken welke kwaliteiten jij als leerkracht in kan zetten, zodat je met meer energie voor de klas kan staan.
• Je leert wat er gebeurt als je in plaats van een kind te straffen, een kind gaat erkennen.

Wat levert de training vurige kinderen jou als leerkracht op?

• Doordat het kind zich (weer) gezien, gehoord en begrepen voelt, zit het kind lekkerder in zijn vel waardoor het gedrag verandert. Dit bevordert de sfeer in de groep. Het wordt weer rustig en gezellig in de klas.
• Het kind voelt zich veilig, waardoor er meer ruimte komt tot leren, wat de resultaten van de leerlingen omhoog doen gaan.
• Met de juiste tools laten we jou ervaren hoe je zicht krijgt op jouw eigen innerlijk proces, op het innerlijk proces van een kind en daarmee op het innerlijk proces van de groep. Je ziet met welke knelpunten je aan de slag gaat. Dit resulteert in meer energie en levenslust in jouw rol als leerkracht.
• De relatie tussen de leerkracht en het individuele kind draagt bij aan een positieve sfeer in de klas.
• Je staat met meer rust voor de klas.
• Je creëert een veilige setting, puur door er te zijn.

Het doel van de training vurige kinderen

Het doel van de training is onder andere dat de onderlinge band verbetert tussen de leerkracht en het kind, maar ook tussen de leerlingen onderling. Je krijgt inzicht in het gedrag van een kind: waarom doet een kind zoals het doet? Je leert het gedrag dat jij ziet te vertalen naar wat er aan de hand is, zodat de irritatie die vaak gevoeld wordt, verdwijnt. In plaats daarvan ervaar jij meer rust en grip. Daarnaast krijg de leerkracht inzichtelijk wat er leeft bij zichzelf vanbinnen en hoe dit door kan sijpelen naar de groep. Met als uiteindelijke resultaat: rust, overzicht, een gezellige sfeer en stijgende leeropbrengsten!